Stres metobolizmanızı da etkiliyor!
Stresin vücudunuzu oldukça çok etkisi bulunmaktadır. Peki metebolizmanızı olan etkilerini biliyor musunuz?
Stres insanları farklı şekillerde etkiler. Bazı kişilerin kilo vermesine sebep olurken, bazı kişiler stres sebebiyle kilo alır. Hem epinefrin, hem de kortizol böbrek üstü stres hormonlarıdır ve bu reaksiyonlardan sorumludurlar. Kortizol metabolizmayı hızlandırır ancak kişinin acıkmasına sebep olur. Yani stresin metabolizmaya etkisi daha fazla kalori yakarken, buna karşılık daha çok yeme isteği şeklinde olabilir. Eğer stresliyseniz ve bu kilo almanıza ya da vermenize yol açıyorsa, doktorunuzla stres yönetimi üzerine konuşmanız önerilir.
Stres altında olduğunuzda, ister fiziksel, ister duygusal olsun, vücut bazı hormonları salgılar. Epinefrin ve kortizolün de dahil olduğu bu hormonlar, vücudu, kaç ya da savaş adı verilen bir tepkiye hazırlarlar.Kortizol enerji depolarını harekete geçirir.
Glikoz, protein ve yağ dokuları vücuda gereken enerjiyi vermeye hazırlanırlar. Bu süreçte kalori yakılır ve stresin metabolizmaya etkisi hızlandırmak şeklinde olur. Sonucunda vücudun kalori yakma sistemi hareket geçer.
Ancak kortizol aynı zamanda katabolik bir hormondur, yani enerji için kas dokusunu da parçalar. Yani stres vücudun kalori yakma hızını artırsa da, kas dokusundan kaybetme ihtimali vardır. Ve kas kütlesinin kaybı, sonunda metabolizmayı yavaşlatır. Tek bir stresli olaydan kaynaklanan kas kaybı metabolizmayı etkileyecek kadar büyük olmayabilir ancak uzun dönemde, kronik stresin bu etkisi görülebilir.
Stresli olduğunuzda başta iştahınız pek açık olmayabilir. Ancak stres uzun süre devam ederse açlıktan gözünüz dönebilir. Epinefrin başta açlığı bastırırken, stres devam ettikçe yükselen kortizol değerleri iştahı da yükseltir. Kortizol metabolizmayı hızlandırırken, iştahı da açmış olur ve yağlı, şekerli gıdaların tüketimi artabilir.
Bu sağlıksız gıdalar mutluluk hissi verdiklerinden ve beynin stresle ilgili kısmını geçici de olsa susturduklarından, kişi stresli oldukça bu gıdaları istemeye başlar.
Stresin metabolizmaya etkisi geçici şekilde yükseltici olsa da stres, kilo için iyi değildir. Kronik stres, dinlenirken bile kalori harcayan kas dokusunu azaltarak, iştahı açarak ve sağlıksız gıdalara yönelterek hem vücuttaki yağ oranını, hem de göbekteki yağlanmayı artırabilir.
Ayrıca kortizol insülin direncine de sebep olabilmektedir. Bu durumda hücreler insüline duyarsızlaşır ve kandaki şeker ile insülin değerleri artar. Yüksek insülin değerleri de obeziteyle ilişkili görülmüştür.